Afgelopen zaterdag 12 maart op NLdoet hebben we het bordes op het Hercules Seghersplein voorzien van een gemengde haag om meer vogels, bijen en vlinders naar het plein te trekken. Het was een zonnige dag en goed plantweer.
Marcel de hovenier, Lily, Nettie, Banu de gebiedsmakelaar, Eduard, Varidi en Luc hebben geweldig werk verricht waar we het komende jaren van kunnen gaan genieten. Nadat we het wortelgoed uit de binnentuin van Luc hadden opgehaald, hebben we ze verdeeld over de ca 40 meter muur. Na het planten konden we met gieters de planten bewateren. En met de armen over elkaar samen genieten van het resultaat.
Op de laatste officiële vlinderteldag was er geen vlinder meer te bespeuren op het eco-lint aan de Kalfjeslaan. En dat is ook logisch met al deze wind, regen en zelfs hagel. Een goed moment om het seizoen af te sluiten en terug te kijken op een geslaagde paar maanden.
Benieuwd naar wat we tegen zijn gekomen?
We zijn 13 keer op pad geweest in 11 weken tijd. Op onze wandeling van 1.5 kilometer zagen we gemiddeld 25 vlinders per keer. In Nederland zijn 2400 soorten vlinders, waarvan 53 dagvlinders. Daarvan hebben we er 13 gezien op het eco-lint. Dat is niet gek, want elke vlinder heeft zijn of haar eigen leefgebied. Onze winnaars waren:
Klein koolwitje: 110 stuks
Bont zandoogje: 71 stuks
Klein geaderd witje: 70 stuks
Atalanta: 37 stuks
Groot koolwitje: 26 stuks
De podiumplaatsen
In juli was het Klein Koolwitje de meest frequente bezoeker, in augustus was dat het Bont Zandoogje, en in september weer het Klein Koolwitje.
Als je er op let, ga je pas merken dat de vlinders in golven voorkomen. Veel soorten hebben namelijk meerdere ‘generaties’ per seizoen. Nadat ze eitjes hebben gelegd, sterven ze, waarna het weer een paar weken duurt voor de volgende ‘golf’ vlinders van die soort uitkomt. Zo zagen we in juli heel veel Atalanta’s, en daarna een stuk minder. Wist je trouwens dat vlinders gemiddeld 2 weken leven, maar dat er soorten zijn (zoals het Citroentje), die meer dan een jaar oud worden? Zij overwinteren als vlinder, en voorkomen dat ze bevriezen door een soort antivrieslaagje. De meeste vlinders overwinteren in de vorm van een eitje of pop.
In september werd het eco-lint gemaaid. We waren toevallig aanwezig op de maaidag zelf; toen waren er nog een aantal vlinders te zien. De 3 keer dat we daarna nog zijn gaan tellen hebben we bij elkaar opgeteld nog 3 Bonte Zandoogjes gezien. Logisch dat het er in september minder worden, maar dit was wel erg drastisch. Wij weten niet genoeg van ecologisch groenbeheer om hier iets van te kunnen vinden, maar de mensen naar wie we onze gegevens doorsturen gelukkig wel. Wie weet dat ze op basis daarvan iets zouden kunnen veranderen.
Afsluiting 2021
Onze laatste telling op 27 september viel in het water (en de hagel). Een paar die-hard vlindertellers kwam alsnog opdagen voor de afsluitende wandelexcursie door Amstelglorie. Wat een mooie, verwelkomende plek; we komen graag nog eens terug met beter weer! Onder het genot van een drankje hebben we het seizoen daarna geëvalueerd. De uitkomst is dat we volgend jaar enthousiast door gaan! En over de winter heen kijken of we als groep kunnen helpen bij het onderhoud van het eco-lint. Genoeg te doen op deze mooie plek.
Natter dan nat op bezoek bij Amstelglorie
Meedoen?
Wil je wat meer leren over vlinders en meteen bijdragen aan een verbeterd ecologisch beheer? En heb je de tijd om een paar (minimaal 5) keer per jaar anderhalf uur te wandelen en vlinders te registeren? Dan is het misschien wel iets voor jou om de vrijwilligerspoule van deze vlinderroute te versterken! Voor aanmeldingen en vragen kun je terecht bij Emma via info@NMTzuid.nl
Je hebt het misschien wel voorbij zien komen: we hebben met vrijwillige vlindertellers een vlinderroute opgezet in het eco-lint aan de Kalfjeslaan. Benieuwd wat we tegen komen en hoe dat in zijn werk gaat? Lees het verslag hieronder, en doe mee aan de prijsvraag.
Wat doen we
Zie je een groep mensen in wandelschoenen, gewapend met kaarten, langzaam, en met de blik omhoog buiten de paden lopen op het eco-lint? Met af en toe een kreet? Bel de politie niet! Dat zijn wij! En die kreet is van enthousiasme als we iets bijzonders zien! Als groep dragen we er zorg voor dat er elke week vlinders geteld worden. We determineren de vlinders, en geven deze gegevens door aan de Vlinderstichting. Dit alles om bij te dragen aan een goed ecologisch beheer en daarmee biodiversiteit hier, en hopelijk ook elders in de stad! We zijn inmiddels met 10 man sterk, en hebben onze eerste 2 wandelingen erop zitten!
Turen naar vlinders
We doen ons best om alle vlinders te herkennen, maar makkelijk is het niet. Toch gaan we er vanuit dat we langzaam beter worden, en de herkenningskaarten van de Vlinderstichting helpen hierbij reuze. We hebben de route nu 2 keer gelopen. De eerste keer zagen wij 18 vlinders, en gister maar liefst 34. Het waren 6 soorten: groot witje, klein witje, klein geaderd witje, atalanta, bruin zandoogje, bont zandoogje en gehakkelde aurelia. De atalanta’s staan met stip op 1. Maar misschien kwam dat door de aantrekkingskracht van de pet van 1 van onze tellers
Atalanta strijkt herhaaldelijk neer op pet
We zagen ook een blauwtje, maar die vloog net buiten de sectie waar we mochten tellen. We weten het niet zeker, maar we geloven niet dat we de vlinders op mogen jagen tot ze zich op een plek bevinden waar wij ze mogen tellen. We hebben hem dus maar met rust gelaten.
Wat zeggen de tellingen voor nu?
Het was te verwachten dat we in juli veel vlinders zien! De meeste vlinders brengen namelijk meerdere generaties per jaar voort: 1 in de lente, en 1 (of meerdere) in de zomer. In juni is er daardoor soms juist sprake van de zogeheten ‘juni-dip’: de voorjaarsvlinders zijn alweer verdwenen, en de zomervlinders zijn nog in rups stadium! Juni is dus geen goed moment om te gaan maaien; de rupsen kunnen niet wegvliegen van je maaier. Beter wacht je tot de zomer wat verder op gang is, en de 2e generatie uit is gevlogen.
Statistische bollebozen zullen terecht opmerking dat we nog geen conclusies kunnen trekken uit deze 2 tellingen. De vlinderstichting mag dat wel; aangezien zij data bundelt vanuit 800 routes over de jaren heen. Ze liet in haar nieuwsbrief weten dat er deze zomer (zie de roze lijn) meer vlinders geteld worden dan in de afgelopen jaren (zie de groene lijnen)! Ze denkt dat het komt door dat de waardplanten van veel vlinders er goed bij staan door alle regen. Dit zijn de planten waar vlinders hun eitjes op kunnen leggen. Goed nieuws dus!
Wil je ook iets doen?
Kijk dan eens of je voldoende van die waardplanten in de tuin hebt staan. Behalve voedsel hebben vlinders rust-, schuil- en overwinterplekken nodig, en opwarmplekken in de zon. Vlinders kunnen namelijk alleen vliegen als hun lijf 30 graden is! Hoe je deze plekken creëert kan je hier vinden.
Of word teller en doe mee! Wil je wat meer leren over vlinders en meteen bijdragen aan een verbeterd ecologisch beheer? En heb je de tijd om een paar (minimaal 5) keer per jaar anderhalf uur te wandelen vlinders te registeren? Dan is het misschien wel iets voor jou om de vrijwilligerspoule van deze vlinderroute te versterken! Voor aanmeldingen en vragen kun je terecht bij Emma via Emma@NMTzuid.nl
Prijsvraag
En dan nu de prijsvraag: Vorige week heb ik een wandeling gemaakt op de Utrechts heuvelrug. De wandeling ging door bos(randen) en heide gebied (prachtige oude NS wandeling van Rhenen naar Amerongen). Kan jij herkennen welke vlinders ik heb gezien? Reageer hieronder of via emma@nmtzuid.nl en maak kans de Vlinderherkenningskaartvan de Vlinderstichting te winnen! De eerste 5 juiste reacties hebben prijs!
Woon je in Zuid en heb je wensen voor de straat of wijk? Is er zwerfafval, te weinig groen of overlast? Heb je suggesties voor verbetering van sociale cohesie of is er juist iets waar je erg tevreden over bent dat moet blijven? Je kunt het allemaal laten weten via de Buurtenquête Zuid (in Engels of Nederlands).
Wat gebeurt er met de gegevens
Elk jaar worden er door de gemeente gebiedsplannen gemaakt voor elk van de 22 gebieden die Amsterdam rijk is. Voor Zuid zijn deze gebieden Buitenveldert / Zuidas, De Pijp / Rivierenbuurt en Oud-Zuid. In het gebiedsplan staat concreet beschreven wat de plannen voor het komende jaar zijn. Het plan wordt geschreven op basis van de gebiedsvisie van de gemeente en signalen vanuit de buurt. Dat is waar jouw mening telt. De gegevens van deze enquête worden meegenomen voor de gebiedsplannen van 2022. Je kan dus van achter de computer in 10 minuten inspraak hebben op de plannen van jouw buurt!
We horen het vaker: 75% van de insecten is sinds begin jaren ’90 verdwenen. Hoe vaker je het hoort, hoe meer het een voldongen feit lijkt te zijn. Maar dat betekent niet dat we het dan maar moeten accepteren. Het is belangrijk om te weten hoe, waar en waarom het gebeurt. Die informatie kan namelijk nuttig zijn om onze kleine vrienden weer terug te krijgen. Hierbij kan jij meedoen!
Meetnet Vlinderstichting
In 1990 heeft de Vlinderstichting in samenwerking met het CBS als onderdeel van de Nationale Databank Flora en Fauna het Meetnet Vlinders opgericht. Honderden vrijwilligers door het hele land doen tellingen. Zij wandelen gewapend met een herkenningskaart wekelijks het zelfde parcours in hun buurt, en determineren en registreren de vlinders die ze tegenkomen. Op deze manier kunnen korte en lange termijn variaties worden vastgesteld. Het doel is deze variaties te linken aan omgevingsfactoren, die ze vervolgens hopen te beïnvloeden.
Resultaten meetnet
Het blijkt dat zowel de bedreigde als algemene vlindersoorten steeds maar verder achteruit gaan. De reden van deze achteruitgang zijn verlies van bloemen en planten door veranderend gebiedsbeheer op kleine en grote schaal, en verlies van leefgebied aan verstedelijking, industrie, infrastructuur en landbouw. Hier een greep uit een aantal ontdekkingen die de Vlinderstichting door hun tellingen al deed:
Sinds 1990 is het aantal vlinders gehalveerd.
Van de 53 soorten in Nederland, is ruim de helft zeldzaam of zeer zeldzaam.
Meer dan de helft van de vlinders staat op de Rode Lijst.
Gelukkig kan het beheer op basis van de cijfers vrij precies toegespitst worden op wat nodig is. Het lijkt er dan ook op dat dit zin heeft. De vlinderstichting heeft een aantal succesvolle projecten en sinds 2015 gaat het met sommige soorten iets beter. Jij kan natuurlijk ook helpen door zo veel mogelijk nectarrijke bloemen en planten te plaatsen in tuin en op balkon. Maar ook door teller te worden.
Vlinderroute Buitenveldert
In 2005 is een vlinderroute uitgezet aan de Kalfjeslaan in Buitenveldert; deze wordt echter sinds 2011 niet meer gelopen. In samenwerking met de gemeente, de vlinderstichting en een aantal vrijwilligers gaan we deze route nieuw leven inblazen. De vlinderstichting is erg enthousiast over dit plan, en verwacht dat hier nuttige informatie uit zal komen die positief effect zal hebben op het lokaal beheer.
Word teller, doe mee
Woon jij in de buurt, wil je wat meer leren over vlinders en meteen bijdragen aan een verbeterd beheer? En heb je de tijd om een paar (minimaal 5) keer per jaar vlinders te registeren? Dan is het misschien wel iets voor jou om de vrijwilligerspoule van deze vlinderroute te versterken. Meld je voor 1 juli aan!
Voor aanmeldingen en vragen kun je terecht bij Emma via Emma@NMTzuid.nl
Als vervolg op de Inspiratieavond Frans Halsbuurt van 13 november hebben we samen met de Frans Halstuingroep een avond georganiseerd over biodiversiteit in De Pijp.
Biodiversiteit
Stadsecoloog Florinda Nieuwenhuis gaf een presentatie over welke soorten er voorkomen in de buurt. Vervolgens vertelde ze over hoé je die soorten kunt helpen, zodat er een sterk ecosysteem ontstaat. Meer vogels, meer bijen, meer vlinders, dat willen we toch allemaal!
Je ziet ze nu overal in bloei, prachtig in geel, oranje, rood en roze! Drie planten waar bijen heel blij van worden. In het Nederlands worden Echinacea en Rudbeckia zonnehoed genoemd en Helenium zonnekruid. De eerste twee waren ooit ingedeeld bij hetzelfde plantengeslacht vandaar dezelfde naam. Nederlandse namen kunnen dus soms voor verwarring zorgen.
Vaste planten, die elk jaar weer terugkomen en voedsel geven aan allerlei insecten zoals bij en vlinder. Ook geschikt als plukbloemen voor op de vaas.
Wil je meer leren over planten, kom dan woensdagmiddag om half twee naar het Groen Gemaal in het Sarphatipark. Toos geeft dan een half uurtje les in planten herkennen. Met huiswerk!
Op de bijenpagina vind je nog meer planten en informatie waar bijen blij van worden!
