Het verhaal van Fiets Repair Café in Smerig

‘NMT zorgt voor de continuïteit van het Repair Café’

Achter een onopvallende deur, naast theater Ostade A’dam, zit fietsreparatiewerkplaats Smerig. Tijdens het Repair Café kunnen buurtgenoten daar terecht met hun kapotte fiets. Ze gaan naar huis met een gemaakte fiets én met de nodige kennis om dat een volgende keer zelf te kunnen. ‘Samen repareren’ is het motto van zowel Smerig als het Repair Café.
Eigenlijk doet Smerig al 35 jaar wat het Repair Café sinds een jaar of vijf doet. Op vrijdagmiddag kan iedereen binnenlopen om onder begeleiding zijn of haar fiets te repareren, tegen een kleine bijdrage. Natuurlijk betaal je wel voor onderdelen, maar die krijg je bijna tegen inkoopprijs. Op de overige werkdagen kun je er (tussen 11.15 en 17.00 uur) voor een heel schappelijke bedrag je fiets laten maken: de prijzen zijn structureel lager dan bij een reguliere fietsenmakerij.

De fiets is koning

Smerig wordt gerund door acht vrijwilligers, vrienden die elkaar het vak leren. Allemaal komen ze twee dagen per week fietsen maken. Giovanni en Jaap zijn gepensioneerd, de meeste anderen hebben ernaast een betaalde baan. Er is een afgestudeerd econoom bij en een jurist, gespecialiseerd in asielrecht. Wahid werkt tijdens de fotografiesessie voor het laatst; hij gaat in zijn woonplaats Vianen van overheidswege post bezorgen. ‘Jammer van dit verspilde talent,’ vindt Giovanni. Smerig maakt geen reclame, want ze hebben klanten zat. ‘We doen het goed zo,’ vertelt Giovanni. ‘December is vaak rustig, maar in november was het heel druk. Soms is het zo druk, dat we geen klussen aannemen. Bij Smerig is niet de klant, maar de fiets koning.’

Dependance

Repair Café De Pijp vindt iedere laatste zondag van de maand plaats in het gebouw van de Voedselbank, Lutmastraat 61A. Daar zitten zes vrijwilligers of meer klaar om huishoudelijke apparaten en kleding te repareren. Giovanni: ‘Tegelijkertijd ben ik hier fietsen aan het repareren. Smerig is dan dus een dependance van het Repair Café. Computers zijn zo specialistisch, dat we die op een aparte avond repareren, daar zit ik ook bij. Ik vind pc’s stiekem eigenlijk nóg leuker dan fietsen. De locatie bij de Voedselbank is een godsgeschenk. Daar hebben we de beschikking over een grote zaal, met alle voorzieningen. Toen het Repair Café nog in het Wijkcentrum zat, ging ik daar nog weleens met een bakfiets vol gereedschap en onderdelen naartoe. Dan zat ik daar in het halletje, dat was eigenlijk geen doen.’

Noodzakelijke bemoeienis

Het Repair Café heeft volgens Giovanni veel te danken aan Natuur&Milieuteam Zuid (NMT). ‘Ik durf zelfs te stellen dat het niet van de grond zou komen, als NMT zich er niet mee bemoeide. Zij zorgen voor de continuïteit en het verband: voor de publiciteit en dat er iedere keer voldoende vrijwilligers zijn. Daar voelen vrijwilligers zelf minder verantwoordelijkheid voor, die hebben vooral liefde voor het reparatievak. Ook heel belangrijk is het netwerk dat NMT opbouwt en versterkt. Zo scheppen zij de nodige kaders.’

Les in fietsreparatie

Tijdens het Repair Café komen buurtbewoners met allerlei soorten reparatieklusjes bij Smerig: van lekke banden tot de trapas die vervangen moet worden. Het is de bedoeling dat de mensen leren hoe ze het de volgende keer zelf kunnen. ‘Dat deed ik vroeger al tijdens loodgietklussen: dan liet ik zien wat ik verving en waarom. Dan hadden ze me een volgende keer niet nodig. Ook tijdens fietsreparaties geven we les; samen lossen we het op. Zo helpen we mensen het pad van de zelfredzaamheid op. Ook voeden we mensen op in een verstandige omgang met fietsen. Dat je bijvoorbeeld geen personen moet vervoeren op de bagagedrager, want dan krijg je een slag in je wiel.’

Levensduur verlengen

Intussen is André aangeschoven aan de keukentafel in de werkplaats. Hij is vaste vrijwilliger bij het ‘gewone’ Repair Café. ‘Ik vind het een mooi initiatief. We vullen het gat tussen (dure) professionele reparaties en weggooien. Door een apparaat te repareren, verleng je zijn levensduur. Dat scheelt grondstoffen en is dus veel duurzamer dan een nieuwe kopen. We zien steeds vaker goedkope apparaten van nog geen tien jaar oud.’

Toekomstmuziek

André en Giovanni zouden in de toekomst het Repair Café graag willen uitbreiden. André: ‘Misschien kunnen we binnenkort wel naar twee dagen per maand.’ Giovanni: ‘En als we een opslagruimte hadden voor onderdelen, zouden we spullen die we op straat vinden kunnen repareren en voor een kleine vergoeding verkopen of misschien zelfs weggeven.’ André: Of als vervangend apparaat meegeven, als we iets niet direct kunnen repareren. Giovanni: ‘Voorlopig toekomstmuziek, maar wie weet… Er zijn in ieder geval genoeg mensen in de buurt die iets voor een ander willen doen.’

replies are closed